Bedrijfsvoering

Grondrechten en ethiek in de digitale tijd

Open overheid
In ons coalitieakkoord hebben wij de ambitie neergezet om toe te werken naar een meer open en transparante gemeente Utrecht. Hiermee wordt het belang van openbaarheid van publieke informatie voor de burger, het bestuur en economische ontwikkeling beter gediend. We gaan in de geest van het wetsvoorstel Wet Open Overheid al aan de slag binnen Utrecht. Dit doen we concreet door in pilotvorm een aantal verplichte categorieën documentatie te ontsluiten, namelijk convenanten, klachten en beschikkingen. In maart 2020 zijn deze pilots afgerond en hebben we een overzicht van resultaten en structurele benodigdheden voor implementatie van Open Utrecht. In het plan van aanpak Open Utrecht staan de activiteiten concreet weergegeven.

Ethiek
Bij digitaliseringstrajecten speelt ethiek een steeds belangrijkere rol binnen Utrecht. Waar privacy ingaat op de vraag ‘Mag het?’ (volgens de wettelijke kaders AVG), gaat het bij ethiek om de vragen ‘Moeten we dit willen?’ en ‘Kunnen we dit met goed fatsoen uitleggen aan de Utrechtse bewoners?’ We willen bij elk digitaliseringstraject starten met een ethisch assessment. Hierbij is een brede vertegenwoordiging van deelnemers en wordt het gesprek gevoerd over publieke waarden. Onderwerpen die hier voorbij komen zijn bijvoorbeeld tracking in de openbare ruimte, inbreuk op de levenssfeer van bewoners en eerlijke marktwerking. Langs de lijn van pilots willen we ontdekken wat wel en niet werkt bij Utrechtse ethiek. Voorbeelden van de methodieken/modellen die we beproeven zijn de Ethische Data Assistent (DEDA) van de Utrecht Data School en het ethische model van het Rathenau Instituut. Eind 2022 willen we op het niveau zitten dat ethiek ‘in de genen van de organisatie’ zit en we dit succesvol kunnen toepassen in digitaliseringstrajecten.