1. Gezond en veilig opgroeien
Utrecht werkt aan een stad waar kinderen gelijke kansen krijgen op een gezonde start en gezond en veilig kunnen opgroeien. Waar kinderen kunnen meedoen en zo goed mogelijk hun talenten kunnen ontwikkelen. Want ieder kind heeft het recht om op te groeien in een veilige en stimulerende omgeving die een optimale ontwikkeling mogelijk maakt.
Gezond opgroeien is niet voor elk kind vanzelfsprekend. Daarom werken we samen met ouders en partners in de stad als buurtteams, scholen en huisartsen om gezondheidsverschillen te verkleinen. De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) is als belangrijke gemeentelijke partner hier nauw bij betrokken en geeft mede uitvoering aan dit speerpunt.
Hierbij zien we vier opgaven.
1.1 Een gezonde start voor alle kinderen in Utrecht
Om te zorgen dat kinderen een zo goed mogelijke start krijgen, zijn de eerste 1000 dagen cruciaal. De gezondheid van een kind voor, tijdens en na de geboorte blijkt een belangrijke voorspeller voor problemen op latere leeftijd. Het landelijke Actieprogramma Kansrijke Start heeft als doel om meer kinderen een kansrijke start te geven. Ook in Utrecht investeren we in 2020 extra in de eerste 1000 dagen van kinderen die opgroeien in een kwetsbare situatie.
- We bieden specifieke voorzieningen voor kinderen en ouders/opvoeders in een kwetsbare positie. Voorbeelden hiervan zijn VoorZorg en de moeder-babygroepen.
- Op basis van gesprekken met professionals en (aanstaande) ouders maken we samen met hen een werkagenda waarin we onze focus en richting bepalen en concrete acties, plannen en pilots benoemen, waarbij we vanuit de leefwereld van het (aanstaande) gezin naar praktische oplossingen zoeken. Bijvoorbeeld spreken over zwangere vrouwen in een kwetsbare situatie in plaats van over kwetsbare vrouwen; het leren van netwerken in de wijk rondom de eerste 1000 dagen zoals in Overvecht en Oost en het intensiveren van de inzet op hechting.
- We werken in G4-verband samen om kennis en expertise over de lokale aanpak van Kansrijke Start te delen en te ontwikkelen en nemen deel aan het landelijk Programma Sociaal Domein ‘Gezondheidsverschillen verminderen’ gericht op kansrijke start (traject 5) waarin we ondersteuning krijgen voor onze lokale aanpak.
1.2 Alle kinderen doen mee
Wij zetten erop in dat alle kinderen mee kunnen doen, passend bij de mogelijkheden die ze hebben. En we bevorderen gelijke kansen op gezond opgroeien. We signaleren en indiceren vanuit de JGZ kinderen met (het risico op) een taalachterstand voor de voorschool en zorgen ervoor dat deze kinderen ook daadwerkelijk op de voorschool geplaatst worden. Zo krijgen zij een betere start op school. Daarnaast draagt de JGZ als kernpartner in de basiszorg actief bij aan Passende Kinderopvang door inzet van onze kennis en expertise van gezondheid en ontwikkeling.
De jeugdartsen en -verpleegkundigen adviseren school en ouders over de mogelijkheden om bij school(ziekte)verzuim weer sneller naar school te gaan.
In het kader van Utrecht Zijn We Samen vinden op het gebied van opvoeding diverse activiteiten plaats. Door middel van opvoedtrainingen maken we ouders bewust van de waarde van het gesprek met hun kinderen, bieden hier handvatten voor en leren ze signalen van (beginnende) radicalisering te herkennen. In 2020 zorgen we ervoor dat de kennis hierover verder in de stad wordt geborgd.
1.3 Aandacht voor ouderschap
We hebben aandacht voor ouderschap. De JGZ zet samen met partners in op het zelfvertrouwen en de veerkracht van (groepen) (aanstaande) ouders en kinderen, biedt zo nodig opvoedondersteuning en bevordert het plezier in het opvoeden en het ouderschap. Aandacht voor ouderschap betekent ook ouders ondersteunen om hun kind vanaf de geboorte een stimulerende omgeving te bieden. Zo geeft de JGZ ouders tips waarmee ze makkelijk en op een speelse manier de emotionele, motorische en cognitieve ontwikkeling van hun kind kunnen stimuleren. De medewerkers stimuleren dat ouders hun rol van vader en moeder goed kunnen vervullen en kinderen zich veilig hechten. Dat doet de JGZ voor individuele ouders, kinderen of gezinnen, maar ook voor groepen.
Om de collectieve opvoedondersteuning in wijken te versterken worden vanuit tijdelijke middelen vanuit het Coalitieakkoord adviseurs collectieve opvoedondersteuning aan de JGZ-teams toegevoegd. Deze adviseurs zijn verantwoordelijk voor de inzet van een groepsgerichte aanpak op veel voorkomende vragen en behoeften van ouders en jongeren in de wijk, zoals ondersteuning rond gezond gewicht en grenzen stellen, thuiszitters en echtscheidingen. Zij doen dit samen met ouders en andere professionals in de wijk (zoals het Buurtteam, DOCK, (voor)scholen en kinderopvang).
Met betrekking tot echtscheidingen hebben in 2019 Utrechtse professionals in een aantal bijeenkomsten thema’s benoemd die het meest urgent zijn om mee aan de slag te gaan: het versterken van de samenwerking, meer aandacht voor preventie en vroegsignalering en het kind centraal zetten in de hulpverlening rondom scheidingen. In 2020 gaan we verder met het concretiseren van deze thema’s en het stimuleren van initiatiefkracht van de ketenpartners.
Ook wordt in 2020 de online ouderschapscursus van Pinkcloud door de jeugdverpleegkundigen aangeboden aan alle jonge ouders.
1.4 Aandacht voor preventie in samenwerking met partners Stelsel Zorg voor Jeugd
De JGZ is partner in het Stelsel Zorg voor Jeugd, waarbinnen het gezin en de leefwereld centraal staan. We versterken preventie en waar mogelijk voorkomen we de inzet van zwaardere zorg en ondersteuning. Samen met partners in de wijk en stad, zoals huisartsen, verloskundigen, buurtteams en scholen, werkt de JGZ aan een gezonde infrastructuur ten behoeve van het gezond en veilig opgroeien van kinderen, zowel op individueel als op groepsniveau. De JGZ brengt in de wijk en stad sociaal medische kennis en expertise in.
Wij verbeteren de samenwerking tussen buurtteam en JGZ nog verder door onder andere de mogelijkheden van een gezamenlijke intake en triage te onderzoeken en uit te voeren, door gezamenlijk aan thema’s te werken die in een wijk spelen, casuïstiekbesprekingen door buurtteams en JGZ en waar mogelijk samen optrekken in scholing en workshops. Een voorbeeld van de intensievere samenwerking is de ontwikkeling van de groepsgerichte opvoedondersteuning, die Buurtteams en JGZ samen met ouders ontwikkelen: ‘ Samenwerking in innovatieve wijkgerichte collectieve aanpak’.
We investeren vanaf 2019 meerjarig in de Sociale Basis Jeugd en de JGZ om wachtlijsten in de gespecialiseerde jeugdhulp te verkleinen, door de hierboven genoemde collectieve aanpak en het versterken van de inzet van de expertise van de JGZ binnen de kernpartneraanpak op scholen in twee meerjarige pilots .
2. Gezonde leefomgeving
We werken aan een gezonde leefomgeving voor iedereen in de stad. Een gezonde leefomgeving heeft invloed op de gezondheid van mensen. Milieufactoren, zoals luchtverontreiniging en lawaai, leveren een bijdrage aan ziekte en sterfte. Er zijn ook milieuaspecten die positief bijdragen aan gezondheid. Zo blijkt de aanwezigheid van groen goed voor de gezondheid van mensen. Ook gedragskeuzes worden beïnvloed door de leefomgeving. Zo nodigt een fijnmazig netwerk van voet- en fietspaden uit tot wandelen en fietsen.
In de Nationale OmgevingsVIsie (NOVI) en in de landelijke Preventienota [1] zien we op Rijksniveau meer en meer aandacht ontstaan voor gezondheidsbevordering in de leefomgeving, naast aandacht voor gezondheidsbescherming. In Utrecht ervaren we dit als een steun in de rug voor onze aanpak.
Onze ruimtelijke gezondheidsexperts adviseren vanuit een brede, positieve gezondheidsbenadering. Het Utrechtse gezondheidsadvies kent verschillende ambities en invalshoeken, zoals bovenstaand figuur illustreert. Dit brede advies wordt ingebracht bij grote ruimtelijke (her)ontwikkelingen, als Merwedekanaalzone, Stationsgebied en Leidsche Rijn én uiteraard ook bij de kleinere ontwikkelingen in wijk en buurt. Het streven naar gemengde wijken in combinatie met sociale versterking van de buurt is, naast verdichten op een gezonde wijze, een nieuwe invalshoek. We stimuleren ontwikkelaars in bouwprojecten om gezonde gebouwen te ontwerpen. Ook leveren onze experts een gezondheidsinbreng bij omgevingsvisies, zoals die voor Kanaleneiland, de Binnenstad en Utrecht Science Park. Naast meer concrete adviezen op korte en middellange termijn wordt het gezondheidsbelang ingebracht in het lange termijn perspectief van de stad, zoals bij de Ruimtelijke Strategie 2040, de nota Geluid en de deelopgave Spelen, sporten en bewegen.
In 2020 werken we ook via de leefomgeving aan meer gelijke kansen voor iedereen. In ‘ Gezondheid voor iedereen’ is verwoord hoe we dat doen. Zo bestemmen we langs drukke wegen geen nieuwbouw van voorzieningen voor groepen mensen die extra gevoelig zijn voor luchtverontreiniging. En zo staat in het ZonMW-onderzoek ‘Maak Ruimte voor Gezondheid’ de vraag centraal of en hoe ingrepen in de leefomgeving bijdragen aan de gezondheid van Utrechters, met name voor kwetsbare bewoners. We onderzoeken dit met een breed consortium van partijen uit wetenschap, beleid en praktijk. Voorbeelden van projecten die onderzocht worden zijn sociaal renoveren, sloop-/nieuwbouw Ivoordreef en het Groene lint in Overvecht. Ze zijn tevens benoemd als kans in Samen voor Overvecht .
Met onze kennis over een gezonde leefomgeving en de doorontwikkeling ervan dragen we bij aan de breed gedeelde waarde gezond stedelijk leven voor iedereen, met een bijdrage van iedereen. Deze kennis varieert van een voedselomgeving tot luchtkwaliteit in Utrecht en van geluid tot hittestress.
Zo verkennen we de mogelijkheden hoe we via gebiedsvisies en -plannen een omgeving kunnen creëren die Utrechters helpt om gemakkelijker de gezonde voedselkeuze te maken. Ook daarin werken we samen met kennisinstellingen op gebied van voedsel en andere gemeenten die voorop (willen) lopen met voedsel en kennis over gedrag.
Iedereen die in Utrecht woont en/of werkt, heeft recht op gezonde lucht. We willen vóór 2030 de waarden die de WHO adviseert, halen. Samen met partners uit de Utrechtse samenleving zoeken we naar passende maatregelen, zoals: het vergroten en/of strenger maken van de milieuzone, het anders organiseren van vuurwerk en beperken van houtstook. Zo gaan we samen met inwoners de luchtkwaliteit in de stad meten, onderzoeken we samen met de bouwsector welke maatregelen deze sector kan nemen om de uitstoot van mobiele werktuigen te beperken en sluiten we aan bij het snuffelfietsen-project van de provincie Utrecht. Op landelijk niveau geven we mede vorm aan het Schone Lucht Akkoord. De maatregelen die hierin worden opgenomen, dragen ook bij aan een schonere lucht.
Voor geluid werken we toe naar normen die de WHO adviseert, deze zijn gericht op het beperken van gezondheidseffecten. Ook beschermen we stille plekken. In aanloop naar de invoering van de Omgevingswet bekijken we hoe we kunnen differentiëren in geluidnormen: meer geluid waar het kan en minder geluid waar dat voor gezondheid nodig is.
Om hittestress te beperken is er in 2020 een lokaal hitteplan beschikbaar, waarin we specifiek aandacht hebben voor groepen kwetsbare mensen, zoals ouderen, baby’s, chronisch zieken en mensen
met overgewicht.
[1] Landelijke preventienota is nog niet verschenen.
3. Gezond rondkomen
Wij vinden het belangrijk dat Utrechters gezond kunnen rondkomen. Dat houdt in dat als er geldzorgen zijn, dat dit niet zou moeten leiden tot chronische stress en dat er daarvoor ondersteuning is voor deze inwoners die aansluit op wat er nodig is. We streven ernaar dat gezond leven gemakkelijk vol te houden is en toegankelijk is voor inwoners met een laag inkomen en/of geldzorgen.
Stress sensitief werken
In het Volksgezondheidsbeleid Gezondheid voor iedereen en de Actieagenda Utrechters schuldenvrij is stress sensitief werken een uitgangspunt en leidend principe.
Wat is stress sensitief werken?
Schaarste aan geld op te heffen/ te verminderen. |
In de praktijk betekent dit dat we principes voor stress sensitief werken in 2020 verder toepassen in de uitvoering van onder andere de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) en bij Werk en Inkomen. We vragen partners uit bijvoorbeeld de eerstelijns zorg dit ook te doen. Waar mogelijk krijgen deze principes een plek in (bestaande) samenwerkingsafspraken en overeenkomsten.
Een van de elementen uit stress sensitieve dienstverlening is de inrichting van de ruimte/omgeving. Dit is van invloed op het stressniveau. Als je minder stress ervaart, praat je makkelijker. Dit draagt bij aan het bespreekbaar maken van problemen. Bij de JGZ onderzoeken we wat werkt in het verlagen van de stress door bijvoorbeeld te experimenteren met de (fysieke) inrichting van de spreekkamers.
Gezond eten met geldzorgen
We dragen bij aan voldoende mogelijkheden voor Utrechters met geldzorgen om gezond te leven. Dit doen we door beter zicht te krijgen op de factoren die eetgedrag bepalen. Onderzoek leert ons dat de stress die door geldzorgen wordt veroorzaakt veel invloed heeft op het eetgedrag van mensen. Andere factoren zijn het beschikbare budget en het feit dat boodschappen doen en koken ook bepaalde vaardigheden vraagt. Deze inzichten delen we met partijen in de stad zoals supermarkten en de voedselbank. In 2020 verkennen we samen partners hoe we gezond eetgedrag kunnen stimuleren bij inwoners die geldzorgen hebben.
Kennis en onderzoek
We gebruiken ervaringskennis van inwoners bij de ontwikkelingen van activiteiten en interventies. We laten (wetenschappelijk) onderzoek doen naar de samenhang van gezondheid en armoede en schulden. In 2020 verwachten we de uitkomsten van een onderzoek over de samenhang tussen armoede en gezondheid in Utrecht. De kennis die er in de stad en het land is op het gebied van gezond rondkomen brengen we in een expertmeeting (met bijvoorbeeld Pharos, Hogeschool Utrecht en Hogeschool Windesheim) samen en gebruiken we voor de koers van het speerpunt Gezond rondkomen.
Gezond rondkomen in de wijken
In Overvecht heeft Gezond rondkomen de aandacht binnen het plan Samen voor Overvecht. In deze wijk vindt een pilot plaats met een snelle schuldenaanpak. Daarnaast is er een samenwerking met de Armoedecoalitie, een Overvechtse Initiatievencoalitie en Meetellen in Utrecht om geldzorgen bespreekbaar te maken. In het geboortezorgnetwerk is aandacht voor het thema stress en schulden en het effect op de gezondheid voor moeder en kind. Verloskundigen, jeugdverpleegkundigen en gezinswerkers worden samen getraind in het bespreekbaar maken van geldstress en het betrekken van elkaar bij de ondersteuning van inwoners. In 2020 organiseren we netwerklunches en een vervolgbijeenkomst om de samenwerking rond zwangeren in een kwetsbare (financiële) situatie verder te versterken.
In Zuidwest gaan de partners uit de Gezonde wijkaanpak van Kanaleneiland en Transwijk een integraal leertraject in om vanuit het medisch en sociaal domein een betere bijdrage te kunnen leveren aan de brede gezondheidsgevolgen van armoede in deze wijk. Het leertraject is gericht op slimmer samenwerken: het nog beter op elkaar afstemmen van activiteiten en dienstverlening.
4. Gezond werkgeverschap
Werkgevers zijn belangrijke partners in het werken aan gezondheidswinst. Werkgevers verschaffen immers werk en we weten dat het hebben van werk van grote invloed is op de gezondheid van mensen. Zo leveren werkgevers een grote bijdrage aan gezond stedelijk leven. We starten in 2020 met het verkennen en verbinden van mogelijkheden om meer samen met werkgevers te werken aan gezondheid in de stad.
Samen met werkgevers en andere partners in de stad onderzoeken we waar en hoe het onderwerp ‘gezond werkgeverschap’ leeft in stad en regio. We sluiten aan bij wat er gaande is. We gaan in gesprek met grote en kleine werkgevers. We zoeken naar kansen voor en verbindingen met het MBO, Hogeschool en Universiteit. We werken aan dit speerpunt in bestaande netwerken, zoals de netwerken die verbonden zijn aan het Vitaliteitslab, de Health Hub en werkgevers die werken aan werknemers schuldenvrij. We realiseren ons dat onze eigen rol als ‘gezond werkgever’ ook inspanning vraagt. Zo hebben we met ‘financieel fit’ aandacht voor het schuldenvrij kunnen worden van onze medewerkers en vragen we in de uitvraag voor de gemeentelijke catering aandacht voor een duurzaam en gezond voedselaanbod.
5. Gezond gedrag
We streven na dat de gezonde keuze voor mensen gemakkelijk wordt. De keuzes die we maken voor voeding, beweging, middelengebruik en seksuele gezondheid zijn het resultaat van individuele factoren, de omstandigheden en de omgeving van die persoon. Er is een gecombineerde inzet nodig om de gezonde keuze voor mensen makkelijker te maken. Dat houdt in dat we:
- werken aan de onderliggende factoren van ongezond gedrag, zoals stress;
- de gezonde keuze aantrekkelijk en bereikbaar maken in de omgeving waar mensen wonen, leren, werken, sporten en uitgaan, onder andere door gedragsinzichten toe te passen;
- zorgen voor passende en toegankelijke informatie voor inwoners en professionals, aansluitend bij wat iemand wil en kan.
Deze gecombineerde inzet komt ook tot uitdrukking in de andere speerpunten van het Volksgezondheidsbeleid 2019-2022. Gezond rondkomen heeft bijvoorbeeld een duidelijke link met de onderliggende factor armoede, en met het speerpunt Gezonde leefomgeving werken we aan een fysieke omgeving die uitnodigt tot gezond gedrag. Het bieden van passende en toegankelijke informatie zien we onder andere terug in het werk van de Jeugdgezondheidszorg waar professionals ingaan op de vragen die ouders hebben op een manier die rekening houdt met de kennis en vaardigheden van ouders. Elementen van hoe we inzetten op gezond gedrag staan dan ook deels beschreven in de overige speerpunten. Hieronder beschrijven we de inzet op de leefstijlthema’s: voedsel, gezond gewicht, seksuele gezondheid, roken, alcohol- en middelengebruik.
Voedsel
We zoeken naar positieve manieren om Utrechters gemakkelijk te laten kiezen voor gezond voedsel. We verkennen in 2020 hoe we de trend van gezond, en waar mogelijk duurzaam, voedselaanbod in omgevingen waar mensen wonen, leren, sporten en uitgaan kunnen versterken. Dit doen we in de stad en in eigen gemeentelijke gebouwen. We stellen hierbij vragen als: wat doet eetbaar groen in de woonomgeving met de bewustwording over voedsel en wat zijn de (langer termijn) gezondheidseffecten? In samenwerking met de bewoners willen we de komende jaren antwoord krijgen op deze vragen. Ook bieden we waar mogelijk een helpende hand aan kansrijke initiatieven in wijken, zoals het proefLOKAAL Overvecht.
We zijn in gesprek met MBO-opleidingen en benutten kansen voor samenwerking op gezond voedsel in de zorg- en horecaopleiding. SportUtrecht begeleidt verenigingen die dat willen naar meer gezond aanbod in sportkantines. We sluiten aan bij ondernemers in horeca en catering om samen te werken aan kansen voor meer gezond voedsel in Utrecht, en we gaan in gesprek met nieuwe partijen zoals groothandels die hier mogelijk ook aan bij kunnen dragen. Dit doen we ook bij horeca exploitanten in gemeentelijke gebouwen zoals zwembaden en bij evenementen in de stad. We geven ruimte aan innovaties op voeding en gezondheid onder andere via het programma Diagnose Voeding & Gezondheid , dat loopt tot medio 2020. Ook werken we mee aan (wetenschappelijk) onderzoek dat inzichten verzamelt over de relatie omgeving en gedrag. We werken in verschillende netwerken (bijvoorbeeld Regiodeal Foodvalley, Food-Print Utrecht Region) en met andere steden (vervolg op de Citydeal Voedsel op de Stedelijke Agenda).
Gezond gewicht
Samen met partners hebben we een Utrechtse opgave en focuspunten geformuleerd voor gezond gewicht bij jeugdigen en hun leefomgeving. In 2020 komen we met een gezamenlijk plan waarin is beschreven welke organisatie welke bijdrage levert. De betrokken partners komen uit een breed werkveld, van welzijn, zorg, sport, scholen, private partners, kenniscentra en JOGG.
Sporten en bewegen
Sporten en gezonde leefstijl gaan hand in hand en daar waar mogelijk versterken we dat. Zie ook het programma Sport over onder andere het Convenant Sportevenementen . 2020 is een belangrijk sportjaar voor Utrecht vanwege de start van la Vuelta Holanda. Gezond stedelijk leven is één van de drie hoofdthema’s van de Vuelta. Dat laten we terugkomen in de evenementen en activiteiten in de wijken waar we gezonde keuzes gemakkelijk én aantrekkelijk maken. Dit is vooral het geval bij de side-events gericht op kinderen. We besteden ook aandacht aan het ‘inclusief’ organiseren zodat iedereen het evenement kan beleven. We grijpen het evenement aan voor nog meer aandacht voor sporten, bewegen, gezonde voeding en gezond gedrag.
Seksuele gezondheid
We stimuleren de aandacht voor seksuele en relationele vorming en seksuele diversiteit in het (basis)onderwijs door scholen te ondersteunen en adviseren bij beleid en de inzet van lesprogramma’s zoals Lentekriebels, Je Lijf Je Lief en Lang leve de liefde. We hebben in onze preventieactiviteiten extra aandacht voor moeilijk bereikbare en kwetsbare groepen zoals LHBTi-jeugdigen , MBO-studenten en jongeren met een niet westerse achtergrond. De kennis en sensitiviteit van professionals over transgenderthematiek wordt vergroot met de nieuw ontwikkelde e-learning ‘Jong en transgende r’. In 2020 werken we samen met GGDrU in het Centrum Seksuele Gezondheid aan voorlichting en aan de opsporing en behandeling van seksueel overdraagbare aandoeningen tijdens de soa- en seksualiteitsspreekuren. We richten ons op de preventie van seksueel overdraagbare aandoeningen, onbedoelde zwangerschappen en seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Roken
In lijn met ‘op weg naar een Rookvrije Generatie’ blijft onze inzet dat kinderen rookvrij kunnen opgroeien. Dit moet uiteindelijk leiden tot een generatie die niet rookt. Steeds meer sportverenigingen, speeltuinen, kinderboerderijen en organisaties zijn rookvrij of zijn daar actief mee bezig. Onze rol als gemeente varieert afhankelijk van de context. Soms hebben we een bepalende rol door in een beleidsregel ‘rookvrij’ mee te nemen, zoals bij de beheerde speeltuinen, soms voeren we lichte regie of geven wij advies of voorlichting. In andere situaties is onze rol ondersteunend door mee te werken aan verzoeken van eigenaren/gebruikers van gebouwen met een publieke functie om een openbare ruimte rookvrij te maken. Het gebouw en terrein van de organisatie moet dan wel zelf volledig rookvrij zijn en gericht zijn op kinderen en/of gezondheid. In 2020 zijn de terreinen en de toegang tot de terreinen van onze Centra voor Jeugd en Gezin rookvrij. Ook starten we met het rookvrij maken van andere gemeentelijk locaties bedoeld voor kinderen, zoals gemeentelijke (jeugd)sportvelden en zwembaden. Vanaf 1 augustus 2020 moeten alle schoolterreinen (PO t/m WO) rookvrij zijn. Dit is een wettelijke verplichting. Wij verwachten daarom in 2020 verzoeken om mee te werken aan het rookvrij maken van de toegangen tot de schoolterreinen.
Alcohol
De inzet blijft: onder de 18 jaar geen druppel, daarboven met mate. We besteden hierbij extra aandacht aan NIX18 bij sportverenigingen, cafetaria’s en bezorgdiensten. Wij willen samen met Jellinek, studentenverenigingen en besturen van MBO’s, hogescholen en universiteiten komen tot een aanpak voor het verantwoord omgaan met alcohol onder studenten. Via ‘Uit met ouders’ –ouderavonden investeren we in communicatie met ouders/opvoeders over gezond en veilig uitgaan van hun kinderen. Zij hebben een belangrijke rol op het gebied van preventie van alcoholgebruik.
Middelen- en medicatiegebruik
Bij drugs hanteren we het uitgangspunt: vóór achttien jaar geen drugsgebruik. Bij gebruikers richt onze inzet zich op het beperken van gezondheidsschade door goede informatie over drugs en drugsgebruik. In Nederland zijn er veel mensen die (te) zware medicatie gebruiken, zoals pijn- en slaapmedicatie en antidepressiva. We achterhalen de feiten voor Utrecht en brengen in kaart hoe we als gemeente kunnen bijdragen aan een afname van onnodig gebruik van zware medicatie.
Verkennen en vooruitkijken
In de nieuwe nota Volksgezondheid 2019-2022 worden, in het verlengde van de gemeentebrede opgave gezond stedelijk leven, vijf verkennende thema’s geïdentificeerd:
- Gezondheids(zorg)voorzieningen online en offline
- Gezond Oud Worden
- Mentale Veerkracht
- Sociaal medische zorg voor Utrechters in zeer kwetsbare positie
- Kennis van gezondheid als basis
De thema’s hebben een divers karakter. Sommige thema’s liggen direct in het verlengde van de Wet Publieke Gezondheid, bij andere staat de groei en veranderde samenstelling van de bevolking centraal en weer andere haken aan op actuele ontwikkelingen of signalen.
Nadat de nieuwe nota is vastgesteld gaan we deze thema’s verder verkennen en uitwerken. Hierbij betrekken wij lokale en landelijke (kennis)partners. Aansluiten op de leef- en ervaringswereld van Utrechters en het verkennen en ontwikkelen van wijkgerichte allianties vinden wij daarbij belangrijk.